اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که به مهاجرت فکر می‌کنید، قطعاً دغدغه‌های بسیاری دارید و با چالش‌های مختلفی همراه هستید. این حجم از نگرانی کاملاً طبیعی است، به هر حال شما باید زندگی خود را در گوشه‌ای از دنیا به دور از مرزهای کشور خود دنبال کنید. به این ترتیب ارزیابی شرایط کشوری که برای مهاجرت انتخاب کرده‌اید، به شما کمک می‌کند که با اطمینان از انتخاب خود، بهترین راه را برای مهاجرت برگزیده و پروسهٔ اخذ اقامت را سریع‌تر سپری کنید. مهاجرت به آلمان به دلیل شرایط مساعد این کشور برای اقامت، درصد قابل‌توجهی از آمار مهاجرت را به خود اختصاص داده‌است. هر روش مهاجرتی چالش‌ها و ریسک‌های خود را دارد؛ اما شما می‌توانید با مطالعهٔ شرایط و روش‌های مهاجرت به آلمان، بهترین روش را متناسب با شرایط فعلی خود انتخاب کنید.
مختصری راجع‌به مهاجرت به آلمان
اگر قبل از بررسی روش‌های مهاجرت به آلمان، مختصری راجع‌به شرایط این کشور برای مهاجرت و اقامت صحبت کنیم، خالی از لطف نخواهد بود. آنچه در قدم اول برای مهاجرت ایرانیان مورد توجه قرار می‌گیرد، پذیرش شرایط آن‌ها از جانب دولت کشور منتخب آن‌ها و عدم وجود قوانین سخت‌گیرانه است. آلمان یکی از بهترین کشورهای اروپایی مهاجرپذیر است و شرایط ایده‌آل آن برای تحصیل، کار و زندگی سبب شده‌است که آمار مهاجرت به این کشور برای اقامت دائم در آن بالا باشد. این کشور ازلحاظ اقتصادی دارای پتانسیل رشد بالایی است و از ثبات قابل‌توجهی برخوردار است.
طبیعتاً استحکام پایه‌های اقتصادی هر کشور، شرایط ایده‌آلی را برای ادامهٔ زندگی در آن فراهم می‌سازد، به همین دلیل این کشور به مقصدی جذاب برای مهاجرت و اقامت دائم تبدیل شده‌است. جالب است بدانید آلمان ازلحاظ اقتصاد ملی، بزرگ‌ترین کشور اروپایی شناخته میشود. علاوه‌بر شرایط مساعدی که آلمان برای اقامت دائم اتباع خارجی فراهم ساخته است، این کشور به‌عنوان مقصد گردشگری پربازدید در دنیا نیز شناخته میشود؛ اما از آنجا که هدف بررسی و ارزیابی شرایط مهاجرت و اقامت دائم آلمان است، صرفاً به این موضوع می‌پردازیم.
شرایط مهاجرت به آلمان
روش‌های مختلفی برای مهاجرت به آلمان تعریف شده‌است که شما می‌توانید براساس شرایط خود، یکی از راه‌ها را انتخاب کنید. درواقع شما می‌توانید با ارزیابی شرایط مهاجرت و همچنین شرایط فعلی خود، بهترین راه را برای مهاجرت به این کشور برگزیده و پروسهٔ اداری مهاجرت را آغاز کنید. معمول‌ترین شرایطی که برای مهاجرت به کشور آلمان تعریف شده‌است، این است که متقاضی سابقهٔ کیفری امنیتی نداشته باشد، از تمکن مالی مناسبی برخوردار باشد، با قوانین مهاجرت به‌درستی آشنا بوده و آن را نقص نکند، به بیماری‌های واگیردار مانند: ایدز دچار نباشد. برخی درمورد مدرک زبان آلمانی برای مهاجرت به این کشور نگران هستند. اگر شما نیز جرو این افراد هستید، باید بگوییم اصلاً جای نگرانی نیست، چون با مدرک زبان انگلیسی هم می‌توانید اقامت موقت آلمان را دریافت کنید. هرچند شما می‌توانید در مدت زمانی که مراحل اداری اخذ اقامت را طی می‌کنید، به یادگیری زبان آلمانی بپردازید.
راه‌های مهاجرت به آلمان
از راه‌های مهاجرت به کشور آلمان می‌توان به‌صورت خلاصه، به روش‌های مهاجرت کاری، کارآموزی، سرمایه‌گذاری، تحصیلی و ازدواج اشاره کرد که برای هر یک از این روش‌ها، شرایط و قوانین خاصی لحاظ شده‌است:
مهاجرت کاری
اگر با هدف کار کردن در آلمان به دنبال اخذ اقامت موقت هستید، باید برای اخذ ویزای کاری اقدام کنید. برای این منظور باید مدرک دانشگاهی معتبر داشته و حرفهٔ شما با رشتهٔ تحصیلی‌تان مطابقت داشته باشد. برای مهاجرت کاری به آلمان، باید یکی از انواع ویزای بلوکارت آلمان، ویزای کار فریلنسر، ویزای جاب‌آفر برای رشته‌های مختلف پزشکی و غیره را اخذ کنید. جالب است بدانید که شما می‌توانید با دریافت ویزای کار و دریافت پیشنهاد شغلی در آلمان، خانواده‌تان را نیز با خود همراه کنید.
مهاجرت تحصیلی
اگر قصد دارید در کشوری به جز ایران عزیزمان ادامه تحصیل دهید، قطعاً آلمان می‌تواند بهترین گزینه برایتان باشد. آنچه در مهاجرت تحصیلی به آلمان مورد توجه قرار می‌گیرد، تحصیل در بهترین شرایط و بهترین دانشگاه‌ها با هزینهٔ ارزان است. همین مزیت سبب شده‌است که بسیاری از متقاضیان مهاجرت به آلمان، ابتدای ویزای تحصیلی خود را گرفته و پس از پایان تحصیل، برای اخذ ویزای کاری اقدام کرده و از طریق کار در این کشور، مدت زمان زندگی در آن را تمدید کنند. آمار متقاضیان مهاجرت تحصیلی به این کشور، نشان می‌دهد که دولت آلمان محیط امن و البته پویایی را برای تحصیل افراد فراهم ساخته است. متقاضیان مهاجرت تحصیلی به آلمان، باید از تمکن مالی برای زندگی در مدت تحصیل برخوردار بوده و دارای مدرک مهارت زبانی، نامهٔ پذیرش از دانشگاه، رزومه و مدارک تحصیلی نیز باشند. یادگیری زبان آلمانی یا انگلیسی و مدرک مهارت زبانی شما، به دانشگاهی که در آن تحصیل می‌کنید بستگی دارد.
مهاجرت سرمایه گذاری
اخذ ویزای خوداشتغالی یا مهاجرت از طریق سرمایه‌گذاری در آلمان، یکی دیگر از راه‌های مهاجرت به این کشور است. شما باید بتوانید برای سرمایه‌گذاری در این کشور، یک کسب‌وکار راه‌اندازی کرده و شرکت خود را در آلمان ثبت کنید. نکته این است که برای سرمایه‌گذاری در آلمان، ضرورتی به داشتن مدرک مهارت زبان آلمانی نیست؛ هرچند یادگیری زبان رسمی این کشور، به رشد سریع‌تر بیزینس شما کمک می‌کند. شما به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، باید یک بیزینس‌پلن قوی برای ثبت شرکت داشته باشید و ایده‌های کسب‌وکارتان باید آنقدر خلاقانه و مفید باشد که تأثیرات مثبت آن در اقتصاد آلمان دیده شود.
مهاجرت از طریق همسر و فرزند
متقاضی مهاجرت به آلمان در این روش مهاجرتی، به ویزای همراه احتیاج دارد. این ویزا برای زمانی کاربرد دارد که فرد قصد دارد پس از مهاجرت، همسر و فرزندان خود را نیز به کشور مقصد ببرد. ویزای همراه یا ویزای اتحاد که در بندهای بعدی به‌صورت جامع‌تر راجع‌به آن صحبت می‌کنیم، مزایای قابل‌توجهی به همراه دارد. متقاضیانی که با این ویزا به آلمان مهاجرت می‌کنند، می‌توانند به تمام خدمات عمومی در این کشور دسترسی پیدا کرده و مجوز کار و فعالیت در آلمان را به‌دست آورند. برخی از متقاضیان برای اخذ ویزای همراه، با یک تبعهٔ خارجی و شهروند آلمانی ازدواج می‌کنند و عده‌ای نیز برای این منظور، هموطنان متقاضی مهاجرت که دارای بلوکارت و امتیازاتی از این قبیل هستند را بر می‌گزینند.
کارت شانس آلمان
دولت آلمان در سال ۲۰۲۳، یک روش مهاجرتی جدید را به روش‌های پیشین خود اضافه کرده‌است. این روش که تحت عنوان کارت شانس آلمان شناخته میشود، درواقع چیزی شبیه به سیستم امتیازبندی است. به این صورت که دولت آلمان برای نیروهای متخصص در مشاغلی که خود در آن به نیروی کار نیاز دارد، ویزا صادر می‌کند. اگر این روش به‌صورت گسترده اجرا شود، متقاضیاتی که بیشترین امتیاز را به‌دست آورند، می‌توانند ویزای آلمان را دریافت کنند. از شرایطی که برای این روش مهاجرتی تعریف شده‌است، می‌توان به داشتن سن زیر ۳۵ سال، داشتن مدرک زبان آلمانی، مدرک تحصیلی برای اثبات تخصص و حداقل سه سال سابقه کار اشاره کرد.
ویزای همراه آلمان
اگر قصد مهاجرت به آلمان به همراه خانواده را دارید، می‌توانید از ویزای همراه حین کار و تحصیل و ویزای همراه برای سرمایه‌گذاری و ازدواج استفاده کنید. این ویزا برای شریک، همسر یا فرزندان بالای ۲۱ سال متقاضی مهاجرت کاربرد دارد. دولت آلمان با ارائه ویزای همراه به متقاضیان مهاجرت، سعی می‌کند که از کانون خانواده‌ها حمایت کند. برای اخذ این ویرا، یکی از اعضای خانواده که در آلمان اقامت دارد، باید برای همراه یا همان متقاضی مهاجرت یک دعوت‌نامه ارسال کند. همچنین باید تمکن مالی برای ویزای همراه را نیز به دولت آلمان اثبات کند. این نوع ویزا برای افرادی مناسب است که شرایط مهاجرت به آلمان از طریق روش‌های معرفی‌شده را ندارند. برای کسب اطلاعات بیشتر مقاله ویزای همراه آلمان را مطالعه بفرمایید.
مدارک لازم برای مهاجرت به آلمان
قبل از این‌که به فکر جمع‌آوری مدارک خود برای مهاجرت باشید، باید روش مهاجرتی و نوع ویزای خود را مشخص کنید، چون هر نوع ویزا مدارک خاص خود را می‌طلبد. علاوه‌بر آن، باید در نظر داشته باشید که کوچک‌ترین نقص در مدارک شما، سبب ریجکت‌شدن ویزای آلمان میشود. در کل برای اخذ ویزا و اقامت موقت آلمان، باید پاسپورت مدت‌دار و معابر، مدارک هویتی، سند ازدواج، فرم‌های تکمیل‌شده مربوط به ویزا، نامهٔ پذیرش تحصیلی از دانشگاه، عکس پرسنلی، مدارک تحصیلی، مدرک زبان آلمانی، مدارک سابقه کار، مدرک تمکن مالی و سایر مدارک مانند نامهٔ جاب‌آفر را تهیه کنید. توجه داشته باشید که تمامی این مدارک باید به ترجمهٔ رسمی برسند.
هزینهٔ مهاجرت به آلمان
هزینهٔ مهاجرت به کشور آلمان، با توجه به روش مهاجرتی که انتخاب کرده‌اید، متفاوت است. در کل این هزینه شامل: هزینه‌های قبل از مهاجرت و هزینه‌های جاری مربوط به آماده‌سازی مدارک، کپی و ترجمهٔ آن‌ها، هزینهٔ بیمهٔ مسافرتی، هزینه‌های مربوطه به گذراندن دوره‌های زبانی، هزینهٔ اخذ ویزا، هزینه‌های سفر و درنهایت هزینهٔ اقامت در آلمان میشود. اگرچه ممکن هزینه‌های قبل از سفر چندان زیاد نباشد، اما با توجه به تفاوت در ارزش ارز رایج آلمان و ارز ملی کشورمان ایران، باید از تمکن مالی برای اقامت در آلمان برخوردار بوده و بضاعت مالی شما کفاف یک زندگی نرمال در آلمان را بدهد.
اقامت دائم آلمان
اگر آمار مهاجرت به آلمان را بررسی کنید، خواهید دید که این کشور متقاضیان بی‌شماری برای مهاجرت و اقامت دارد. اگر به فکر کسب درآمد بالا در رشتهٔ تخصصی خود هستید، اگر به دنبال تحصیل با هزینهٔ کم و آیندهٔ شغلی ایده‌آل هستید، اگر قصد یک سرمایه‌گذاری مطمئن و یک زندگی آرام در جایی دور از مرزهای کشور خود را دارید، آلمان بهترین انتخاب برای شما خواهد بود؛ اما لازم است با شرایط اقامت در این کشور آشنا شوید. مسلماً قوانین وضع‌شده برای اقامت دائم، با اقامت موقت متفاوت بوده و برای اخذ شهروندی در آلمان، قوانین سختگیرانه‌تری وضع شده‌است. با این حال اخذ اقامت دائم این کشور، آنچنان هم سخت و ریسک‌پذیر نیست.
اقامت موقت شما را برای زندگی در این کشور با محدودیت‌هایی همراه می‌سازد. به‌عنوان مثال، اگر شما ویزای تحصیلی دارید، نمی‌توانید در تمام مدتی که مشغول تحصیل هستید، به کار کردن در بازار آلمان بپردازید؛ اما می‌توانید تا مادامی که اقامت موقتتان به پایان نرسیده است، برای اخذ اقامت دائم اقدام کرده و به‌عنوان شهروند آلمانی در این کشور زندگی کنید. اگر اقامت موقت آلمان را داشته باشید، می‌توانید پس از چهار سال، آن را به اقامت دائم تبدیل کنید. این‌که با کدام روش مهاجرتی اقامت موقت را گرفته باشید اهمیتی ندارد؛ مهم آن است که حداقل چهار سال در این کشور اقامت داشته باشید. برای مهاجرت به آلمان و اخذ اقامت دائم آن، قوانین دیگری نیز وضع شده‌است که به بررسی آن می‌پردازیم:
قوانین اقامت دائم آلمان
شما باید بتوانید به دولت آلمان ثابت کنید که توانایی تأمین نیازهای مالی خود و خانواده‌تان را دارید. علاوه‌بر آن، باید دانش زبان آلمانی را به‌دست آورده و مدرک آن را در اختیار داشته باشید. پس از مهاجرت به آلمان، باید حداقل ۴۸ ماه بیمهٔ بازنشستگی خود را پرداخت کنید. در نظر داشته باشید که مواردی که برشمردیم، درواقع شرایط عمومی اخذ اقامت دائم هستند و شرایط اخذ اقامت دائم در این کشور برای دارندگان ویزاهای مختلف متفاوت است.
لازم است بدانید شما در صورت داشتن اقامت دائم نیز از برخی حقوق محروم هستید و تنها در صورتی می‌توانید به تمام حقوق شهروندی در آلمان دست پیدا کنید که تابعیت و شهروندی این کشور را دریافت کنید. حتی در صورت داشتن اقامت دائم نیز نمی‌توانید آزادانه و هر زمان که اراده کردید، کشور آلمان را ترک کنید یا حق رأی دادن در فعالیت‌های سیاسی را ندارید. این حقوق تنها زمانی حاصل میشود که شما پاسپورت آلمان را دریافت کنید. برای این منظور باید پس از مهاجرت به آلمان، ۸ سال در این کشور زندگی کنید.
جمع‌بندی
در این مطلب راجع‌به مهاجرت به آلمان، مزایا، شرایط و روش‌های مهاجرتی آن در سال ۲۰۲۳ صحبت کردیم. همان‌طور که متوجه شدید، روش‌های مختلفی برای مهاجرت به آلمان وجود دارد و شما می‌توانید با ارزیابی هر یک از این روش‌ها، بهترین راه را متناسب با شرایط خود برای اخذ اقامت موقت این کشور انتخاب کنید. پس از آن اگر قصد اقامت دائم داشته باشید، می‌توانید پس از گذشت چهار سال، برای گرفتن اقامت دائم آلمان اقدام کرده و از طریق ویزای همراه، خانواده‌تان را نیز با خود همراه کنید.