خواص کنگر فرنگی برای پاکسازی و درمان کبد چرب بسیار زیاد است.در این مطلب از شما به طور کامل با خواص کنگر فرنگی آشنا خواهید شد.
کنگر فرنگی چیست و چه خواصی دارد ؟
کنگر نوعی گل خار به شمار می‌رود. گل خار به گروهی از گیاهان گلدار گفته میشود که خارهای تیزی در لبه‌ی برگ‌های خود دارند. به طور کلی، کنگر ایرانی، کنگر فرنگی و خار مریم از یک خانواده هستند و به همین دلیل خواص مشابه‌ای هم برای سلامتی دارند.
برای نمونه، کنگر فرنگی سرشار از فیبر، پروتئین و انواع ویتامین‌ها است و خواص کنگر فرنگی می‌تواند کارکرد کبد را بهبود ببخشد، جلوی تجمع چربی را بگیرد، اوره و کلسترول را از بدن دفع کند و سطح تریگلیسیرید و کلسترول را کاهش دهد و همچنین بسیاری از بیماری‌های گوارشی و پوستی را درمان کند.
این ماده‌ی غذایی به دلیل فیبر بالایی که دارد می‌تواند جلوی پرخوری را بگیرد و شما را برای مدت زمان بیشتری سیر نگه دارد. شما با مصرف کنگر فرنگی می‌توانید اشتهای خود را کنترل کنید و کمتر به سراغ هله هوله و غذاهای ناسالم بروید. بنابراین، با اضافه کردن این خوردنی به برنامه‌ی غذایی خود خواهید توانست رژیم سالم‌تری داشته باشید و کالری مصرفی خود را کاهش دهید تا چربی بسوزانید و وزنتان را مدیریت کنید.
کنگر کوهی هم نوع دیگری از کنگر است که در بهار و تابستان به صورت خودرو در دامنه‌ی کوه‌ها رشد می‌کند. انواع کنگرها و خار مریم دارای فواید مشابه‌ای هستند و برای حفظ سلامتی بدن استفاده می‌شوند. البته خار مریم بیشتر به دلیل خواصی که برای سلامت پوست دارد شناخته میشود.
ولی به طور کلی، این دسته از گیاهان می‌توانند به بهبود سلامت کبد، درمان کبد چرب، کاهش سطح کلسترول، لاغری و کاهش وزن، بهبود دستگاه گوارش و همچنین مبارزه با سرطان کمک کنند. در ادامه ۸ فایده‌ی مصرف کنگر ایرانی و کنگر فرنگی را آورده‌ایم که شامل خواص کنگر کوهی هم می‌شوند و خار مریم نیز بیشتر این فواید را دارا است.
۱. انواع کنگر سرشار از مواد مغذی هستند
کنگر ایرانی و کنگر فرنگی حاوی سطح بالایی از مواد مغذی هستند و هر فنجان (۱۷۰ گرم) کنگر پخته دارای ارزش غذایی زیر است:
| ارزش غذایی | مقدار |
| انرژی | ۹۰ کیلوکالری |
| کربوهیدرات | ۲۰ گرم |
| فیبر | ۱۰ گرم |
| پروتئین | ۵ گرم |
| چربی | ۶ گرم |
| فولات | ۳۴ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| مس | ۲۱ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| منیزیم | ۱۵ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| ویتامین ث | ۱۲ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| نیاسین | ۱۰ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| ریبوفلاوین | ۱۰ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| پتاسیم | ۹ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| فسفر | ۹ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
| ویتامین ب۶ | ۷ درصد از نیاز روزانه‌ی بدن |
کنگرهای گوناگون چربی کمی دارند و در عین حال سرشار از پروتئین، فیبر، ویتامین و انواع مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. به همین دلیل، شما با مصرف این گیاهان می‌توانید نیاز بدن را به بیشتر مواد مغذی برطرف کنید و همچنین با کاهش اشتها و کالری مصرفی خود از خواص کنگر برای لاغری و کاهش وزن بهره‌مند شوید.
۲. می‌توانند سطح کلسترول بدن را بهبود ببخشند
یک پژوهش نشان داده مصرف روزانه‌ی عصاره‌ی کنگر به مدت ۵ تا ۱۳ هفته توانسته سطح کلسترول کلی بدن و همچنین کلسترول بد (LDL) را کاهش دهد. کلسترول یک جزء ساختاری ضروری از هر سلول در بدن به شمار می‌رود. کلسترول دو نوع خوب (HDL) و بد (LDL) دارد. کلسترول خوب به انتقال کلسترول به کبد و دفع آن کمک می‌کند. ولی کلسترول بد باعث میشود کلسترول به شریان‌ها و سرخرگ‌ها برود و پس از انباشته شدن منجر به بیماری سختاک سرخرگ‌ها شود.
پژوهش دیگری هم با بررسی ۱۴ مطالعه‌ی گوناگون نتیجه گرفته استفاده از کنگر فرنگی می‌تواند به طور قابل توجه‌ای سطح تریگلیسیرید، کلسترول بد و سطح کلی کلسترول بدن را کاهش دهد. افزون بر این، آزمایش‌هایی که روی جانوران انجام شده‌اند هم نشان داده‌اند مصرف منظم عصاره‌ی کنگر فرنگی با کاهش ۳۰ درصدی کلسترول بد و کاهش ۲۲ درصدی تریگلیسیرید همراه است.
به طور کلی، از آنجا که کنگر حاوی لوتئولین است می‌تواند تأثیر مثبت زیادی روی سطح کلسترول بگذارد. این آنتی‌اکسیدان از تشکیل کلسترول جلوگیری می‌کند و سایر ترکیبات کنگر هم باعث می‌شوند بدنتان بهتر کلسترول را پردازش کند و سطح آن را کاهش دهد.
۳. به تنظیم فشار خون کمک می‌کنند
خواص کنگر فرنگی می‌تواند برای کسانی که به فشار خون بالا دچار هستند هم مفید باشد. چندین بررسی نشان داده‌اند استفاده از مکمل و عصاره‌ی کنگر فرنگی می‌تواند فشار خون سیستولیک و دیاستولیک را در افراد مبتلا به فشار خون بالا به میزان چشمگیری کاهش دهد. فشار خون سیستولیک و دیاستولیک به ترتیب به حداکثر فشاری که خون به دیواره‌ی سرخرگ‌ها هنگام ضربان قلب و استراحت قلب وارد می‌کند اشاره دارند.
هنوز اطلاعات دقیقی درباره‌ی نحوه‌ی تأثیرگذاری کنگر روی فشار خون در دست نیست، ولی برخی پژوهش‌های قدیمی که روی جانوران آزمایش کرده‌اند به این نتیجه رسیده‌اند که عصاره‌ی کنگر فرنگی حاوی آنزیمی است که می‌تواند رگ‌های خونی را گشاد کرده و از این طریق سطح فشار خون را تنظیم کند. افزون بر این، کنگر حاوی مقادیر بالایی از پتاسیم است و این ماده‌ی مغذی هم به تنظیم فشار خون کمک می‌کند.
با وجود همه‌ی این‌ها، دقیق نمی‌توان گفت که مصرف کنگر ایرانی یا کنگر فرنگی می‌تواند تأثیر زیادی روی کاهش فشار خون بگذارد یا خیر، زیرا در این پژوهش‌ها از عصاره‌ی کنگر بسیار غلیظ استفاده شده و به احتمال زیاد مصرف گیاه کنگر تأثیر کمتری خواهد داشت.
۴. برای حفظ سلامت کبد فوق‌العاده هستند
یکی از مهم‌ترین خواص کنگر فرنگی این است که به حفظ سلامت کبد کمک می‌کند و افزون بر پیشگیری از آسیب‌های کبد منجر به رشد بافت‌های جدید کبدی هم میشود. این در حالی است که تولید صفرا را افزایش می‌دهد و به حذف سموم مضر از کبد شما کمک می‌کند.
در یک مطالعه که روی موش‌ها انجام شد، عصاره‌ی کنگر فرنگی توانست التهاب و مرگ سلول‌های کبدی را کاهش دهد. پژوهش‌های انسانی هم اثرات مثبتی را نشان داده‌اند و نتیجه گرفته‌اند این گیاه برای مبتلایان به کبد چرب بسیار مفید است.
برای نمونه، یک پژوهش با آزمایش روی ۹۰ نفر که به کبد چرب دچار بودند نشان داد مصرف ۶۰۰ میلی‌گرم عصاره‌ی کنگر فرنگی به طور روزانه برای مدت زمان ۲ ماه توانست منجر به بهبود کارکرد کبد شود. بررسی‌های دیگر هم نتیجه گرفته‌اند استفاده از مکمل‌های کنگر می‌تواند سطح آنزیم‌های کبدی را کاهش دهد و با این کار به کاهش التهاب و آسیب‌های کبد کمک کند.
۵. به بهبود سلامت دستگاه گوارش کمک می‌کنند
از دیگر خواص کنگر فرنگی می‌توانیم به بهبود کارکرد دستگاه گوارش اشاره کنیم. این ماده‌ی غذایی منبع بسیار خوبی از فیبر است و می‌تواند باکتری‌های مفید روده را افزایش دهد، جلوی ابتلا به سرطان‌های روده را بگیرد و همچنین با بهبود اسهال و یبوست به حفظ سلامت دستگاه گوارش کمک کند.
کنگر حاوی اینولین است، نوعی فیبر که به‌عنوان یک پریبیوتیک عمل می‌کند. پریبیتویک‌ها منجر به تحریک و فعال شدن باکتری‌های مفید روده می‌شوند. شما با مصرف کنگر می‌توانید جلوی سوءهاضمه، نفخ، حالت تهوع و سوزش سر دل را بگیرید. افزون بر این، استفاده از کنگر به همراه زنجبیل هم برای دستگاه گوارش بسیار مفید است و سوءهاضمه را درمان می‌کند.
۶. می‌توانند نشانه‌های سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر را بهبود ببخشند
سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر روی دستگاه گوارش تأثیر می‌گذارد و می‌تواند منجر به درد معده و شکم، گرفتگی ماهیچه‌ها، اسهال، نفخ و یبوست شود.
پژوهش‌گران ادعا می‌کنند که مصرف روزانه‌ی عصاره‌ی کنگر فرنگی و خواص کنگر فرنگی می‌تواند نشانه‌های این بیماری را کاهش دهد و بهبودی بیماران را در پی داشته باشد. در یک آزمایش، بیماران با مصرف عصاره‌ی کنگر فرنگی به مدت ۶ هفته با نتایج مثبتی روبه‌رو شدند و این عصاره را به اندازه‌ی سایر داروهای مناسب برای روده‌ی تحریک‌پذیر تأثیرگذار دانستند. برخی هم ادعا کردند که عصاره‌ی کنگر تأثیر بیشتری در مقایسه با داروهای ضداسهال و ملین داشته است.
مطالعه‌ی دیگری هم نشان داده مصرف روزانه‌ی ۱ تا ۲ کپسول عصاره‌ی برگ کنگر فرنگی به مدت ۲ ماه با کاهش ۲۶ درصدی نشانه‌های این بیماری و همچنین بهبود ۲۰ درصدی کیفیت زندگی همراه بوده است.
عصاره‌ی کنگر فرنگی می‌تواند به روش‌های مختلفی نشانه‌های سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر را کاهش دهد. برای نمونه، در یک آزمایش روی جانوران دیده شد که ترکیبات خاص موجود در کنگر دارای خواص ضد گرفتگی ماهیچه‌ها هستند و به همین شیوه اسپاسم عضلانی رایج در این بیماری را متوقف می‌کنند. مطالعه‌ی دیگری هم نشان داده پریبیوتیک‌های موجود در کنگر سلامت روده‌ها را بهبود می‌بخشند و خطرات سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر را کاهش می‌دهند.
۷. منجر به کاهش قند خون می‌شوند
خواص کنگر فرنگی جدا از تنظیم فشار خون شامل کاهش قند خون هم میشود. پژوهش‌گران در چندین آزمایش مشاهده کرده‌اند که ترکیبات خاص موجود در کنگر فرنگی و آنتی‌اکسیدان‌های آن می‌توانند قند خون را کاهش دهند و همچنین به لاغری و بهبود سوخت‌وساز بدن کمک کنند.
۸. انواع کنگر دارای خواص ضدسرطانی هستند
آزمایش‌هایی که روی جانوران انجام شده نشان می‌دهند عصاره‌ی کنگر فرنگی جلوی رشد سرطان را می‌گیرد. برخی آنتی‌اکسیدان‌های موجود در این گیاه از جمله روتین، کوئرستین، سیلیمارین و گالیک اسید دارای خواص ضدسرطانی هستند و به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک می‌کنند.
با وجود این نتایج مثبت و امیدوارکننده، هنوز هیچ آزمایش انسانی درباره‌ی این موضوع صورت نگرفته و همچنان به پژوهش‌های بیشتری نیاز است. ولی با توجه به سایر فواید کنگر می‌توانیم امیدوار باشیم که این ماده‌ی غذایی برای کاهش خطر سرطان هم مفید است و مصرف آن می‌تواند سلامت کلی بدن را بهبود ببخشد.
خواص کنگر فرنگی یا آرتیشو برای کبد چرب و سایر اعضای بدن:
- کنگر فرنگی مزایای زیادی دارد از عملکرد کبد محافظت می کند و سلول های کبد را دوباره سازی می کند ، علاوه بر آن موجب تقویت صفرا و کاهش چربی می شود.
- یک آنتی اکسیدان قوی است که از پیری جلوگیری می کند
- سطوح بالای پروتیین را کاهش می دهد
- مانع از بیماری های قلبی و عروقی می شود
- عملکرد روده ای را بهتر می کند
- از احتباس آب جلوگیری می کند
- قند خون را کاهش می دهد
غذاهای مناسب برای پاکسازی کبد با کنگر فرنگی
سوپ کنگرفرنگی و زردچوبه :
سوپ ها از غذاهای تمیز کننده هستند که مواد مغذی زیادی را تامین می کنند و کالری کمی دارد که می توانید در تمام طول سال مصرف کنید. دستورالعمل زیر ترکیبی از کنگر فرنگی با کمی زرد چوبه است، زردچوبه برای کبد بسیار مفید و به دلیل خاصیت ضد التهابی که دارد برجسته است.
مواد لازم
- 2 عدد کنگر فرنگی
- 1 قاشق چای خوری زردچوبه
- 2 فنجان آب
- نمک دریا برای چشیدن
طرز تهیه:
کنگر و زردچوبه را به مدت 30 دقیقه بپزید و سپس نمک دریا را به آن اضافه کنید. نیم ساعت قبل از غذا بخورید.
کنگر فرنگی کبابی با لیمو:
افرادی که کنگر را دوست دارند از طعم و خواص آن بیشتر از وقتی که کباب شده است سود می برند. اگر آن را در فویل آلومینیوم بپوشانید و حداقل 40 دقیقه بپزید، کافی است، به منظور طعم و پاکسازی بهتر کبد چرب، آن ها را با عصاره لیمو، فلفل سیاه، روغن زیتون و نمک دریایی ترکیب کنید، در نتیجه خوش مزه است و می تواند اشتهای شما را بیشتر کند
سالاد کنگر فرنگی، تربچه، چغندر:
اگر برای روزهای گرم یک نسخه خنک نیاز دارید، سالاد کنگر فرنگی را امتحان کنید، آن را با دو جز دارویی که به جلوگیری از کبد چرب کمک خواهد کرد، ترکیب کنید. تربچه؛ تلخ و تند است و عملکرد کبد را بهبود بخشیده و در تولید صفرا کمک می کند. آن ها همچنین در ویتامین ث غنی هستند. می توانید برگ های آن را بخورید، که دارای خاصیت التیام و تمیز کنندگی است
چغندر قرمز:به درمان کبد چرب و دیگر بیماری های کبدی کمک می کند. این به خاطر آنتی اکسیدان آن ها است. همچنین مفید هستند زیرا به جلوگیری از اکسید کردن چربی ها کمک می کنند.
چای رزماری و کنگر فرنگی :
یک روش ساده استفاده از کنگر فرنگی، دم کردن برگ ها و ساقه های آن است. با این روش، می توانید مغز آن را نگه دارید تا بعدا آن را بپزید و از کل گیاه استفاده کنید. با این حال باید بدانید که طعم آن بسیار تلخ است. هم چنین می توانید آن را با رزماری ترکیب کنید.
با توجه به محتوای اسید اورسولیک، این گیاه دارویی از عملکرد کبد محافظت می کند. التهاب را کاهش می دهد و جریان خون را بهبود می بخشد و کلسترول را کاهش می دهد.
برگ کنگر و شیرتیغک :
اگر یک گزینه مناسب و سریع برای درمان کبد چرب می خواهید، می توانید یک مکمل ویژه بخرید. کپسول و یا قرص کنگر هضم مقادیر زیادی از غذاهای چرب را به طور کلی تسهیل می کنند. همچنین می توانید مکمل های قوی تری پیدا کنید که با گیاهان دارویی دیگر ترکیب می شوند. شیرتیغک درمان عالی دیگر برای بیماری های کبد است به خاطر خاصیت اصلاح آن است.
همچنین می توانید از زرد چوبه، بولدو ، قاصدک بهره مند شوید. به همین ترتیب، ویتامین ب 7 از تجمع چربی در کبد جلوگیری می کند. اگر مکملی را انتخاب می کنید، باید آن را تحت نظارت پزشک مصرف کنید.
مهم است که از برخی درمان های طبیعی که با داروهای خاص تداخل دارند آگاه باشید. همچنین داروهایی وجود دارند که نباید برای مدت زمان طولانی بدون وقفه مصرف شوند.
خواص داروئی دیگر کنگر فرنگی
گل آرتیشو به عنوان آنتی اکسیدانی قوی شناخته میشود.
به عملکرد کبد و کیسه صفرا بسیار کمک می‌کند.
استفاده از عصاره برگ آرتیشو برای درمان سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
درمان اسیدیته معده (سوءهاضمه)
حاوی پروبوتیک‌هایی مانند اپیژنین و لتولین است که باعث رشد باکتری‌های مفید در کولون و روده می‌شوند.
محافظت، ترمیم و تقویت کبد
دارای خاصیت ادرارآور است و از ورم حاصل از احتباس آب جلوگیری می‌کند.
درمان بیماری‌های کبدی
کاهش کبد چرب و تنظیم آنزیم‌های کبدی
موثر در درمان یرقان، قولنج کبدی، سنگ کیسه صفرا، آب آوردن شکم
کاهش کلسترول و تری گلیسیرید خون
تنظیم قند خون در افراد دیابتی
کمک به درمان میگرن، آسم و نقرس
درمان یبوست ناشی از عدم صفرا
موثر دردرمان بیماری‌های پوستی خارش دار
کاهش تب
کمک به درمان ورم روده
پیشگیری از تصلب شرائین و بیماری کرونری قلب
موثر در درمان اگزما و بیماری‌های پوستی
درمان زخم‌های ریه و روده
کمک به هضم غذا
کمک به باروری خانم‌ها
تقویت کننده بدن
کمک به دفع ادرار
موثر در درمان روماتیسم
موثر در درمان قولنج کلیه و ازدیاد اوره خون
گرم کردن کلیه و مثانه
کمک به کاهش وزن و لاغری
رفع سرگیجه و وزوز گوش
دفع سموم بدن
برطرف کردن بوی بد زیر بغل با مالیدن عصاره برگ آرتیشوبه زیر بغل
رفع و جلوگیری از آب آوردن بدن با مصرف ۳ فنجان جوشانده آرتیشو در روز
فواید آرتیشو برای پوست و مو
برای درمان اگزما و دیگر مشکلات و بیماری‌های پوستی مفید است.
برای جلوگیری از ریزش مو ار برگ‌های آرتیشو پماد تهیه کرده و به سر بمالید.
برای برطرف کردن بوی بد زیر بغل عصاره برگ آرتیشو را به زیر بغل بمالید.
عصاره آرتیشو را اگر به بدن بمالید خارش را برطرف می‌کند.
مایع حاصل از جوشاندن برگ‌های آرتیشو باعث تعمیر حلقه‌های آسیب دیده مو میشود. این مایع با ایجاد یک لایه محافظ روی ساقه مو، شوره را از روی پوست سر پاک سازی می‌کند.
سالاد آرتیشو برای کنترل کلسترول خون
مصرف سالاد آرتیشو در وعده ناهار به صورت روزانه یکی از روش‌های موثر در کنترل کلسترول برای افراد مبتلا به این بیماری است. به طور کلی مصرف روزانه آرتیشو از پیشروی و تشدید بیماری کلسترول خون جلوگیری می‌کند. برای تهیه این سالاد آرتیشو و هویج را نگینی خرد کرده در مقداری آب بجوشانید تا نرم شوند، سپس با افزودن مقداری نخود فرنگی، اجازه دهید تا ۱۰-۸ دقیقه روی حرارت باقی بماند، بعد از خاموش کردن حرارت مواد را در آبکش بریزید و پس از خشک شدن آن‌ها با مقداری کاهوی خرد شده و آب لیموی تازه ترکیب کرده و میل کنید.
عوارض جانبی و مضرات کنگر فرنگی
مصرف انواع کنگر و عصاره‌ی آن‌ها فواید زیادی دارد و به طور کلی بی‌خطر به شمار می‌رود و عوارض جانبی کمی دارد. با وجود این، استفاده از این گیاهان برای کودکان و زنان باردار یا شیرده پیشنهاد نمی‌شود. از آنجایی که پژوهش‌های دقیقی درباره‌ی مصرف کنگر برای این دسته از مردم صورت نگرفته نمی‌توانیم از مفید یا مضر بودن آن به طور قطعی مطمئن باشیم.
افزون بر این، افرادی که دارای بیماری‌ها و مشکلات خاصی از جمله بیماری‌های شدید کلیوی یا کبدی هستند نباید از انواع کنگر استفاده کنند. برای این موضوع باید با یک پزشک متخصص مشورت کنید و از او راهنمایی بگیرید.
برخی افراد هم ممکن است به کنگر ایرانی یا کنگر فرنگی و عصاره‌ی آن‌ها حساسیت داشته باشند و واکنش بدی نشان دهند. خطرات کنگر برای کسانی که به گیاهان هم‌خانواده‌ی کنگر مانند گل مروارید، گل آفتابگردان، گل داوودی و گل جعفری حساسیت دارند بیشتر هم خواهد بود.
جدا از این، از آنجا که کنگر منجر به تحریک کیسه‌ی صفرا و انقباض آن میشود، در صورتی که به سنگ کیسه‌ی صفرا دچار هستید نباید کنگر مصرف کنید. مصرف کنگر برای این افراد خطرناک است و می‌تواند انسداد مجاری و حتی پارگی کیسه‌ی صفرا را به دنبال داشته باشد.
بهترین کار این است که پیش از مصرف انواع کنگر و عصاره‌ی آن‌ها با یک پزشک مشورت کنید و ببینید مشکلی برای استفاده از این گیاهان دارید یا خیر. در صورتی که بدنتان با کنگر سازگار باشد می‌توانید آن را مصرف کنید تا از فوایدی که نام بردیم بهره‌مند شوید.
گیاه کنگر فرنگی برای چه بیماری‌هایی مضر است :
مصرف آرتیشو در زمان بارداری باید محدود باشد. همچنین خانم‌هایی که به نوزاد خود شیر می‌دهند نباید آرتیشو مصرف کنند. از آنجا که مصرف آرتیشو و برگ‌های آن تاثیر زیادی در کیفیت، بو و مزه شیر مادر می‌گذارد ممکن است موجب بروز عکس العمل نوزاد شده و او شیر مادر را نخورد؛ بنابراین درمانگران به مادران شیرده و خانم‌های باردار توصیه می‌کنند که در طول دوران بارداری و دورانی که به فرزند خود شیر می‌دهند از خوردن موادغذایی و سالاد‌هایی که حاوی این گیاه است، پرهیز کنند.
آرتیشو دارای طبع گرم است به همین دلیل ممکن است در بعضی از اشخاص تولید سودا کند لذا بهتر است با سرکه خورده شود.
کنگرفرنگی ممکن است اثر داروهای کاهش کلسترول را افزایش دهد. همچنین باعث حساسیت در بعضی افراد میشود.
برخی افراد طعم آرتیشو را دوست ندارند؛ برای بهره مندی از مزایای آرتیشو می‌توانند از تنطور قرص یا کپسول آرتیشو مصرف نمایند.