قرص راکوتان دارویی شناخته شده در زمان درمان جوش های بسیار شدید می باشد که به درمان های دارویی و غیردارویی پاسخ نداده اند.در این مطلب از شما با این دارو و عوارضش بیشتر آشنا می شوید.
قرص راکوتان چیست ؟
راکوتان (Roaccutane) نام تجاری یک داروی شیمیایی به نام ایزوترتینوئین (Isotretinoin) است که برای درمان جوش‌های شدید و مزمن صورت (آکنه) استفاده میشود. این دارو در دسته داروهای رتینوئیدی قرار دارد و برای درمان آکنه شدید که به سایر درمان‌ها پاسخ نمی‌دهد، به کار می‌رود.
راکوتان برای جلوگیری از تولید چربی در پوست و کاهش تولید غدد چربی در پوست استفاده میشود. این دارو ممکن است باعث کاهش ترشحات چربی از پوست، کاهش تعریق، خشکی پوست، لرزش، خستگی و دیگر عوارض جانبی شود. قرص راکوتان حتما باید تحت نظارت پزشک مورد استفاده قرار گیرد.
نکات قابل توجه در مورد قرص راکوتان
- کپسول های ایزوترتینوئین یا راکوتان بعد از 1 هفته تا 10 روز شروع به اثرگذاری در بدن کرده و تاثیر خود را نشان می‌دهند.
- در ابتدای درمان حتی ممکن است وضعیت پوست شما از قبل هم بدتر بشود.
- قبل از شروع کردن به مصرف راکوتان، دادن آزمایش خون لازم است و در طول درمان نیز مدام باید آزمایش خون صورت گیرد تا از عوارض جانبی پیشگیری به عمل آید.
- در طول درمان با قرص راکوتان لب‌ها و پوست ممکن است خشک و نسبت به نور خورشید بسیار حساس شوند. بنابراین حتما لازم است از بالم لب، مرطوب کننده و ضد آفتاب استفاده شود.
- در زمان مصرف راکوتان و حداقل تا 1 ماه بعد از قطع مصرف، فرد هرگز نباید باردار باشد زیرا ایزوترتینوئین می‌تواند به جنین آسیب برساند.
- چنانچه در حین مصرف روآکوتان احساس افسردگی شدید داشتید، حتما پزشک را در جریان بگذارید.
همچنین در بخوانید : از بین بردن جای جوش با بهترین روش های خانگی
چه کسانی می توانند از قرص راکوتان استفاده کنند ؟
کودکان بالای 12 سال و بزرگسالان به منظور درمان آکنه‌های شدید می‌توانند از قرص راکوتان استفاده کنند.
به کودکان زیر 12 سال و همچنین نوجوانانی که هنوز به سن بلوغ نرسیده‌اند، راکوتان ندهید.
اگر دیابت دارید قبل از شروع به مصرف قرص ایزوترتینوئین پزشک را در جریان قرار دهید زیرا این دارو ممکن است باعث افزایش سطح قند خون شود.
چه کسانی نباید از قرص راکوتان استفاده کنند ؟
قرص راکوتان برای برخی از افراد مناسب نیست. در صورت داشتن مشکلات زیر، حتما با پزشک مشورت کنید:
- حساسیت به ایزوترتینوئین، بادام زمینی یا سویا و همچنین هر نوع داروی دیگر
- داشتن بیماری‌های روانی مثل افسردگی یا داشتن رفتار پرخاشگرانه و افکار خودکشی
- در حال تلاش برای بچه دار شدن یا باردار بودن
- در دوران شیردهی
- مبتلایان به بیماری‌های کلیوی و کبدی
- بالا بودن سطح کلسترول یا تری گلیسیرید در خون
- بالا بودن سطح ویتامین A در بدن
- ابتلا به بیماری التهابی روده مثل کرون یا کولیت اولسراتیو.
قبل از تجویز قرص راکوتان باید به چه مواردی توجه کرد ؟
قرص جوش راکوتان می‌تواند بسیاری از بیماران را به‌طور ایمن و موثر درمان کند. اما ممکن است برای همه مناسب نباشد. بنابراین متخصص پوست باید قبل از تجویز این دارو درباره‌ی مزایا و خطرات آن با شما صحبت کند و برایتان آزمایش خون بنویسد. این آزمایش معمولا شامل بررسی عملکرد کبد و اندازه‌گیری سطح چربی‌های خون میشود. علاوه بر این، زنانی که ممکن است باردار شوند باید ۲ تست حاملگی منفی داشته باشند.
اگر شما و پزشک‌تان به این نتیجه برسید که راکوتان گزینه‌ی مناسبی برای از بین بردن آکنه است، باید در حین درمان به‌دقت تحت نظر باشید تا به‌موقع علائم هشدار‌دهنده‌ی عوارض جانبی را تشخیص دهید. بدین منظور توصیه میشود در فواصل زمانی معین به متخصص پوست مراجعه کنید. این کار به پزشک اجازه می‌دهد که وضعیت شما را بررسی کند و در صورت مساعد بودن شرایط، از شما بخواهد که تا ویزیت بعدی به مصرف دارو ادامه دهید.
قبل از تجویز قرص راکوتان برای جوش باید سابقه‌ی ابتلا به هر یک موارد زیر را به متخصص پوست اطلاع دهید:
- بیماری‌هایی که روی سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارند، مانند ایدز، روماتیسم، پسوریازیس یا بیماری پیوند علیه‌ی میزبان (GVHD)
- آلرژی
- بیماری ریوی
- دیابت
- بیماری قلبی
- کلسترول بالا
- بیماری کبدی
- پوکی استخوان
- بیماری‌های مرتبط با سلامت روان مثل افسردگی یا افکار خودکشی
اگر در دوران بارداری یا شیردهی به‌سر می‌برید یا قصد باردار شدن دارید، حتما درباره‌ی این موضوع با پزشک معالج خود صحبت کنید. همچنین لازم است فهرست تمام داروها، مکمل‌های غذایی و محصولات گیاهی مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار دهید. علاوه بر این، باید به پزشک بگویید که از چه روش‌های دیگری برای درمان آکنه استفاده می‌کنید.
نحوه مصرف قرص راکوتان
معمولا پزشک قرص راکوتان را دو بار در روز به مدت ۱۵ تا ۲۰ هفته تجویز می‌کند. کپسول یا قرص دکوتان را نجوید و خرد نکنید. دارو را باید به طور کامل ببلعید. معمولا پیشنهاد میشود، قرص همراه غذا مصرف شود. زیرا در این حالت جذب دارو در جریان خون بیشتر میشود. بااین‌حال ممکن است مصرف برخی از برندهای راکوتان بدون غذا پیشنهاد شود.
حتما کپسول را با یک لیوان آب مصرف کنید و تا ۱۰ دقیقه بعد از مصرف آن دراز نکشید. دوز دارو باتوجه‌به وزن و شدت آکنه‌ها تعیین میشود. دارو را در مدت‌زمان تعیین شده به طور مرتب مصرف کنید. ممکن است در ابتدا ظاهر جوش‌ها بدتر شود. اما پس از مدتی تغییرات مثبت قابل‌مشاهده است.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه مصرف این دارو بهتر است از مشاوره دارویی استفاده کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با داروساز یا متخصص پوست و مو و زیبایی مشاوره داشته باشید.
راکوتان چطور جوش را درمان می کند ؟
راکوتان یا دکوتان در دسته داروهای رتینوئید قرار دارد. این دارو نوعی ویتامین A است که سبوم پوست را کاهش می‌دهد. سبوم باعث تولید چربی روی پوست صورت میشود. مقدار زیاد آن باعث آکنه شدید شده و ممکن است اسکار دائمی ایجاد کند. این دارو چربی ترشح شده از سبوم‌ها را کاهش داده و از این طریق به بهبود وضعیت آکنه‌ها کمک می‌کند.
اشکال دارویی راکوتان
این دارو به سه شکل زیر در شرکت‌های دارویی تولید میشود.
- قرص راکوتان
- کپسول راکوتان
- ژل راکوتان
قرص و کپسول راکوتان را باید به طور کامل با یک لیوان آب قورت دهید. از جویدن یا خردکردن آن خودداری کنید. ژل راکوتان یک داروی موضعی است که برای درمان آکنه خفیف تا متوسط تجویز میشود.
موارد مصرف راکوتان
به آکنه‌های کیستیک شدید، آکنه ندولار گفته میشود. این نوع از آکنه و جوش با مصرف داروی راکوتان درمان میشود. زمانی که این مشکل پوستی شدید با داروهایی مانند بنزوئیل پراکسید، کلیندامایسین، تتراسایکلین یا مینوسیکلین درمان نشود، پزشک کپسول یا ژل راکوتان را پیشنهاد می‌دهد. گاهی ممکن است پزشک برای درمان دیگر مشکلات پوستی نیز این دارو را تجویز کند.
دوز مصرفی راکوتان
مقدار دوز داروی راکوتان بر اساس وزن بدن تعیین میشود. مصرف این دارو برای کودکان زیر ۱۲ سال توصیه نمی‌شود. پزشک برای کودکان بالای ۱۲ سال و بزرگسالان دوز دارو را به‌صورت زیر تعیین می‌کند.
برای درمان آکنه معمولا به‌ازای هر کیلوگرم از وزن باید ۰٫۵ تا ۱ میلی‌گرم دارو در نظر گرفته شود. دارو به دو دوز در روز تقسیم شده و به مدت ۱۵ تا ۲۰ هفته مصرف میشود. پزشک ممکن است بر اساس نیاز بیمار و وضعیت آکنه‌ها دوز دارو را تغییر دهد. این دارو معمولا به‌صورت کپسول راکوتان ۱۰ یا راکوتان ۲۰ عرضه میشود.
شایع‌ترین عوارض قرص راکوتان برای جوش چیست ؟
همه‌ی داروها از جمله راکوتان ممکن است در بعضی از افراد عوارض جانبی ایجاد کنند. در ادامه مهم‌ترین عوارض جانبی این دارو را بررسی می‌کنیم.
۱. آنچه درباره‌ی عوارض جانبی قرص راکوتان می‌دانیم
عوارض شناخته‌شده‌ی راکوتان عبارتند از:
خطرات مرتبط با بارداری
اگر در دوران بارداری از قرص راکوتان برای جوش استفاده کنید، دارو ممکن است به عوارض جدی مثل نقایص مادرزادی، سقط جنین یا مرده‌زایی منجر شود. به همین دلیل، قبل از مصرف راکوتان باید ۲ بار آزمایش بدهید تا مطمئن شوید که باردار نیستید.
علاوه بر این، توصیه میشود از یک ماه قبل از مصرف دارو تا یک ماه پس از قطع آن به‌طور همزمان از ۲ روش تاییدشده برای پیشگیری از بارداری استفاده کنید و هر ماه به‌طور منظم تست بارداری بدهید. بهتر است از قرص‌های ضدبارداری حاوی استروژن استفاده کنید، چون راکوتان می‌تواند اثربخشی محصولاتی که فقط حاوی پروژستین هستند را کاهش دهد.
خشکی پوست
تجربه یک یا چند مورد از مشکلات زیر در هنگام مصرف راکوتان شایع است:
- پوست خشک و لب‌های به‌شدت ترک‌خورده
- خونریزی بینی
- خشکی چشم‌ها
- خشکی دهان
پس از قطع مصرف دارو، خشکی برطرف میشود. تا آن زمان می‌توانید از مرطوب‌کننده‌های فاقد چربی، بالم لب و اشک مصنوعی برای کنترل این مشکل استفاده کنید. اگر از مرطوب‌کننده بلافاصله بعد از شستن صورت استفاده کنید، بهترین نتیجه را می‌گیرید. اگر این راهکارها موثر نبودند، به پزشک مراجعه کنید.
افزایش حساسیت پوست به نور خورشید
زمانی که راکوتان مصرف می‌کنید به‌شدت به نور خورشید حساس می‌شوید، به طوری که ممکن است به‌سرعت یا به‌طور ناگهانی دچار آفتاب‌سوختگی شوید. برای محافظت از پوست توصیه میشود:
- وقتی بیرون از منزل هستید به‌دنبال سایه باشید.
- از لباس‌های محافظ در برابر آفتاب مانند پیراهن آستین بلند، شلوار بلند و کلاه‌ی لبه پهن استفاده کنید.
- کرم ضدآفتاب را روی قسمت‌هایی از پوست که با لباس پوشانده نشده‌اند، بمالید. ضدآفتاب مورد استفاده‌ی شما باید در برابر آب مقاوم باشد، SPF بالاتر از ۳۰ داشته باشد و از نوع طیف گسترده باشد. ضدآفتاب طیف گسترده می‌تواند به‌خوبی از پوست در برابر اشعه‌ی ماوراء بنفش A و B محافظ کند.
- از برنزه کردن پوست خود با نور خورشید یا تخت‌های برنزه خودداری کنید.
تشدید آکنه
از آنجا که راکوتان به‌طور موثر آکنه‌های شدید را درمان می‌کند، بسیاری از افراد از مشاهده‌ی این عارضه‌ی جانبی شگفت‌زده می‌شوند. هنگامی که مصرف قرص راکوتان را شروع می‌کنید، ممکن است آکنه یک تا ۲ ماه قبل از اینکه از بین برود بدتر شود. خوشبختانه، این عارضه موقتی است و با گذشت زمان برطرف میشود.
مشکلات مرتبط با بینایی، مو، عضلات یا مفاصل
در حین مصرف راکوتان برای جوش ممکن است عوارض دیگری را هم تجربه کنید که شامل موارد زیر هستند:
- شب‌کوری
- نازک شدن موها
- درد عضلات یا مفاصل
این عوارض موقتی هستند و بعد از قطع مصرف دارو از بین می‌روند.
سایر عوارض جانبی احتمالی
اگر هنگام مصرف راکوتان با عوارض جانبی زیر مواجه شدید، با پزشک خود تماس بگیرید:
- کهیر
- مشکلات گوارشی
- تغییر سطح کلسترول خون
سایر عوارض جانبی راکوتان که ممکن است در موارد نادر رخ دهند عبارتند از:
- افزایش فشار روی مغز که می‌تواند به مشکلات بینایی، از دست دادن دائمی بینایی و مرگ منجر شود.
- آسیب کبدی
از آنجا که بعضی از عوارض راکوتان جدی هستند، در حین مصرف این دارو باید تحت نظر متخصص پوست باشید و به‌طور منظم آزمایش بدهید.
۲. آنچه درباره‌ی عوارض راکوتان باید یاد بگیریم
بعضی از افراد عوارض جانبی زیر را در حین مصرف قرص راکوتان برای جوش گزارش کرده‌اند. اما در حال حاضر، شواهد کافی برای تایید نقش راکوتان در بروز این عوارض وجود ندارد.
افسردگی و افکار خودکشی
گزارش‌هایی مبنی بر ابتلای بیماران به افسردگی، دیدن و شنیدن چیزهای غیرواقعی و افکار خودکشی در حین مصرف راکوتان وجود دارد. اثبات یا رد این موضوع آن‌قدرها هم که به نظر می‌رسد آسان نیست. چون تحقیقات نشان می‌دهد که آکنه‌ی شدید هم می‌تواند به‌تنهایی باعث افسردگی شود. با این حال، متخصصان پوست این گزارش‌ها را جدی می‌گیرند و اقدامات احتیاطی لازم را برای مقابله با آن‌ها انجام می‌دهند.
قبل از تجویز راکوتان و در حین مصرف آن، متخصصان پوست بیماران را از نظر علائم احتمالی افسردگی و افکار خودکشی به‌دقت بررسی می‌کنند. علاوه بر این، توصیه میشود در صورت مشاهده‌ی علائم افسردگی یا سایر بیماری‌های روانی فورا مصرف راکوتان را قطع کرده و به پزشک مراجعه کنید.
بیماری التهابی روده
نتیجه‌ی مطالعات مختلف درباره‌ی ارتباط بین مصرف راکوتان با بیماری التهابی روده (IBD) ضد و نقیض است. به همین دلیل، محققان هنوز در حال تحقیق روی این موضوع هستند. اگر در حین مصرف راکوتان علائم زیر را تجربه کردید، مصرف دارو را قطع کنید و نزد پزشک بروید:
- درد شدید معده یا روده
- اسهال
- خونریزی از مقعد
- خستگی شدید
- بی‌اشتهایی یا کاهش وزن ناخواسته
عوارض مصرف راکوتان تاریخ مصرف گذشته
مصرف قرص راکوتان تاریخ مصرف گذشته باعث کاهش تاثیر آن میشود. اگر تاریخ انقضا دارو به پایان رسیده است، به پزشک خود اطلاع دهید تا نسخه جدیدی برای شما تجویز کند.
عوارض قطع ناگهانی راکوتان
قطع ناگهانی این دارو عوارض جانبی ایجاد نمی‌کند. ممکن است پزشک بنا به دلایلی به طور ناگهانی مصرف قرص را قطع کند و یا به‌مرور دوز دارو را کاهش دهد.
عوارض راکوتان در مردان
داروی دکوتان تاثیری در باروری مردان ندارد. طبق تحقیقات انجام شده این دارو روی تعداد اسپرم، تحرک اسپرم‌ها و پلاسمای منی تاثیری ایجاد نمی‌کند. اما در برخی آقایان ممکن است باعث اختلال نعوظ شود.
قرص راکوتان با چه داروهایی تداخل دارد ؟
اگر راکوتان می‌خورید، از مکمل‌های حاوی ویتامین A استفاده نکنید. این دارو ممکن است با موارد زیر هم تداخل داشته باشد:
- بنزوئیل پراکسید، سالیسیلیک اسید یا سایر داروهایی که برای درمان آکنه مصرف می‌شوند
- داروهای ضدتشنج
- اورلیستات (داروی لاغری)
- داروهای ضدبارداری که فقط پروژستین دارند
- مکمل گل راعی
- داروهای استروئیدی یا کورتون‌ها مانند پردنیزون و کورتیزون
- بعضی از آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله داکسی‌سایکلین و تتراسایکلین
- وارفارین (داروی ضدانعقاد خون)
- سایر داروهایی که پوست را نسبت به نور آفتاب حساس می‌کنند
از آنجا که ممکن است این فهرست تمام تداخلات دارویی راکوتان را پوشش ندهد، لازم است فهرست تمام داروها، مکمل‌های غذایی و محصولات گیاهی مورد استفاده‌ی خود را در اختیار پزشک قرار دهید.
جوش زدن بعد از مصرف راکوتان
طی هفته‌های دوم تا چهارم که مصرف قرص راکوتان را آغاز می‌کنید، ممکن است تعداد جوش‌ها بیشتر شود و به اصطلاح برون‌ریزی وجود داشته باشد. در واقع در ابتدای درمان با این دارو جوش‌های زیر پوستی بیرون می‌آیند و این مسئله کاملا طبیعی است.
از طرف دیگر در طول درمان با آکوتان پوست خشک و آسیب پذیر میشود و همین مسئله ممکن است باعث تحریک پوستی شده و جوش‌های تازه به دنبال داشته باشد. اگر بعد از مصرف آکوتان تا هفته‌ها تعداد جوش‌های شما همچنان بیشتر شد، حتما با پزشک مشورت نمایید.
قرص راکوتان برای ورم بینی
قرص راکوتان به طور اختصاصی برای درمان جوش‌های مزمن و مقاوم به درمان است نه برای درمان تورم و التهاب بینی. اما گاهی این قرص بعد از انجام عمل جراحی بینی به منظور کاهش ورم تجویز میشود. این دارو از مشتقات ویتامین A بوده و رتینوئیدهای موجود در آن چربی روی بینی و التهابات روی پوست را کاهش می‌دهد و در نتیجه از شدت ورم بینی کاسته میشود. این قرص را برای ورم بینی تنها در صورتی مصرف کنید که آن را پزشک تجویز کرده باشد.
فرق راکوتان با ایزوترتینوئین چیست ؟
راکوتان (Isotretinoin) و ایزوترتینوئین (Isotretinoin) در واقع یکسان هستند و نام‌های مختلفی برای یک دارو به شمار می‌آیند. راکوتان نام تجاری داروی ایزوترتینوئین است که توسط شرکت Roche در بازار عرضه میشود.
این دارو یک داروی قوی برای درمان آکنه شدید و مزمن بوده و در صورت مصرف نادرست اثرات جانبی جدی دارد. ایزوترتینوئین دارویی است که به روشن شدن پوست کمک می‌کند و باعث کاهش تولید چربی در پوست میشود. هدف اصلی این دارو کاهش باکتری‌های مولد آکنه و کاهش التهابات پوستی است. در کل، راکوتان و ایزوترتینوئین یکسان هستند و تنها تفاوت آن‌ها در نام تجاری آن‌ها است.
راکوتان و لاغری
راکوتان ممکن است باعث کاهش وزن در برخی از افراد شود. این کاهش وزن ممکن است به دلیل کاهش اشتها و افزایش متابولیسم بدن باشد. بعضی از افراد ممکن است در طول درمان با راکوتان افزایش وزن داشته باشند، اما این اتفاق نادر است. با این حال، برای افرادی که قبلا مشکل لاغری داشته‌اند، ممکن است کاهش وزن بیشتری احساس شود.
بنابراین، اگر شما در حال مصرف راکوتان بوده و نگران تاثیر آن بر وزن خود هستید، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. پزشک شما ممکن است تغییراتی در رژیم غذایی شما اعمال کند و یا روش‌های دیگری را پیشنهاد دهد تا به حفظ وزن در حد تعادل کمک شود.