خواص گیلاس برای انواع مشکلات سلامتی از چاقی گرفته تا تقویت حافظه و کاهش خطر ابتلا به سرطان مفید است.در این مطلب از به بررسی خواص گیلاس خواهیم پرداخت.
خواص گیلاس میوه سرخ و جذاب تابستانی
در طب سنتی و نوین یکی از مهمترین میوه های تاثیر گذار در سلامت گیلاس، می باشد. طبیعت سرد گیلاس در بعضی از افراد، مشکلات گوارشی ایجاد می کند؛ به همین دلیل درگذشته این میوه را صرفاً به خاطر طعم دلپذیرش مورد استفاده قرار می دانند و تقریباً آن را به لحاظ ارزش تغذیه ای فقیر می دانستند. اما تحقیقات و پژوهش های انجام شده، خواص گیلاس، را برای سلامتی ثابت می کند.
بسیاری از ما دیده و شنیده ایم که از دُم این میوه برای درمان سنگ کلیه استفاده می شود. به طورکلی خواص دارویی زیادی را به برگ و دم گیلاس نسبت می دهند اما دانش عمومی در مورد ارزش غذایی آن چندان قابل توجه نیست. با ما همراه باشید تا با اطلاعات بیشتر و قابل توجه تری از فواید گیلاس، بیشتر آشنا شوید.
آشنایی با درخت و میوه گیلاس
پیش از بررسی خواص گیلاس، بهتر است که با درخت این میوه و خصوصیات آن آشنا شوید. درخت گیلاس Cherry tree متعلق به جنس پرونوس Prunus است. ارتفاع این درخت به حدود 11 متر می رسد. بیشتر گونه های درخت چِری در نیمکره شمالی به وفور رشد می کنند.
اعتقاد بر این است که منشأ درخت گیلاس ناحیه ای مابین حاشیه غربی دریای خزر تا بالکان است. آمریکا، ترکیه و ایران، بزرگ ترین تولیدکنندگان گیلاس در جهان هستند.
این میوه عموماً به شکل قلب تا کروی است و قطر آن حدود 2 سانتی متر بوده و رنگ آن از زرد تا قرمز تا تقریباً سیاه متغیر است. طعم این میوه، ترش و شیرین است و به علت رنگ زیبای آن، معمولاً در پخت و یا تزئین بسیاری از دسرها و شیرینی ها مورد استفاده قرار می گیرد.
گفته می شود خواص گیلاس، بیشتر تحت تأثیر رنگ دانه های موجود در این میوه است که تحت عنوان فلاونوئیدها و کاروتنوئیدها شناخته می شوند.
مواد مغذی موجود در گیلاس
یک فنجان گیلاس (138 گرم میوه خام) حاوی موارد زیر است:
- 87 کالری
- 3 گرم چربی
- 22 گرم کربوهیدرات
- 3 گرم فیبر
- 7/17 گرم قند
- 4/1 گرم پروتئین
- %16 ویتامین C
- %4 ویتامین K
- %2 کلسیم
- %4 منیزیم
همچنین در بخوانید : خواص خیار برای سلامتی چیست ؟
خواص گیلاس
گیلاس برای بهبود خواب
گیلاس ۱۰ برابر تمشک و توت فرنگی ملاتونین دارد که بی خوابی را درمان میکند و کارایی مفصلها را بهبود میبخشد. همچنین درمان خوبی برای جت لگ (خستگی ناشی از پرواز) است.
خواص گیلاس برای درمان نقرس و جلوگیری از التهاب
نقرس زمانی اتفاق میافتد که غلظت اسید اوره در بدن وجود دارد. تشکیل کریستالهای اسید اوریک در مفاصل منجر به ورم و التهاب میشود. به جلوگیری از این بیماری کمک میکند و با کمک به تنظیم فرآیندهای متابولیک میزان اسید اوره را در خون کنترل میکنند.
خواص گیلاس برای کاهش خطر ابتلا به بیماریهای قلبی
مصرف گیلاس سبب سلامت قلب و عروق میشود و چربی و قند خون در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک کاهش میدهد. مواد مغذی موجود در گیلاس مثل ویتامین ها، آنتی اکسیدانهای فلاونوئید و کاروتنوئید و مواد معدنی فسفر، برای قلب و عروق بسیار مفید هستند. این مواد سبب تنظیم ضربان قلب و تقویت قلب میشود و از سفت شدن رگهای خونی پیشگیری میکند.
خواص گیلاس برای کبد، کلیه و مثانه
فواید خوردن گیلاس، مصرف گیلاس برای افرادی که به سنگ کلیه و یا سنگ صفرا و یا مثانه مبتلا هستند، مفید است، زیرا مانند یک عامل تخلیه و زهکشی در مجاری ادرار و لولههای هاضمه کار میکند و سنگها را از بین میبرد. این میوه به دفع سموم از بدن کمک میکند.
برای دفع سنگهای مثانه و تمیز کردن مجاری ادرار جوشاندهی دم گیلاس مفید است. گیلاس حاوی پوتاس فراوانی است که این ماده بر افزایش ادرار تاثیر فراوان دارد. افراد مبتلا به سنگ کلیه و مثانه بهتر است ۹ گرم مغز هسته گیلاس با ۱ گرم رازیانه در یک لیتر آب بجوشانند و هر ۴ ساعت یک لیوان میل کنند.
خواص گیلاس برای پیش گیری از سرطان
گیلاسها شیرین شامل ویتامین سی، آنتو سیانین و کاراتنوئید هستند که به جلوگیری از انواع خاصی از سرطان کمک میکنند. گیلاسها شیرین منبع خوبی ازسیانیدین هستند، که در درجه اول مسئول این پیش گیری از سرطان است. آنتو سیانین به دستگیری چرخه سلولی و آپوپتوز کمک میکند. تمایز سلولها را ترویج میدهد و خطرات سلولهای سالم را کاهش میدهد که به سلولهای سرطانی تبدیل میشوند.
گیلاس مفید برای مغز
مصرف گیلاس به خاطر حضور ویتامین A، ویتامین B و مواد معدنی نظیر کلسیم و فسفر برای مغز خوب است. در نتیجه به جلوگیری از نقص لوله عصبی در نوزادان کمک میکند و همچنین حافظه را بهبود میبخشد.
خواص گیلاس برای تنظیم فشار خون و ضربا قلب
به تنظیم فشار خون و ضربان قلب کمک میکند و خطرات توسعه بیماریهای قلبی و عروقی را کاهش میدهد این به خاطر حضور پتاسیم رگ گشا است همچنین حاوی فیتواسترول هستند که سطح کلسترول بد را کاهش میدهد.
کاهش وزن از خواص گیلاس
فواید خوردن گیلاس، گیلاس عمدتا شامل آب هستند و کالری خیلی پایینی دارند. مقدار فیبر موجود در این میوه به حفظ شما به مدت طولانی کمک میکند در حالی که ویتامینهای ب مانند تیامین، ریبوفلاوین و ویتامین ب ۶ میتوانند متابولیسم و تبدیل مواد مغذی به انرژی را تسهیل کنند؛ بنابراین گیلاسها به شما کمک میکنند وزن کم کنید.
در پاسخ به سوال شما در مورد کاهش وزن با گیلاس باید بگوییم که میتوانید مقداری گیلاس را موقع ناهار یا بعد از ظهر بخورید یا آب گیلاس را با مقداری آب و یخ ترکیب کرده و بنوشید. گیلاس به همراه ماست بدون چربی، خامه سبک و دارچین هم ترکیب خوبی است. گیلاس نرسیده برخلاف دیگر سبزیجات و میوههای کال طعم خوبی دارد. گیلاس خاصیت قلیایی دارد و به تعادل PH بدن کمک میکند.
پاکسازی بدن از خواص گیلاس
گیلاس حاوی ویتامین A، ویتامین B و مواد معدنی مانند کلسیم و فسفر است که برای مغز بسیار مفید است. همچنین آب موجود در آن به خروج مواد سمی از بدن کمک میکند.
گیلاس برای خون سازی
این میوه علاوه بر خون سازی انرژی مورد نیاز بدن را نیز تامین میکند و سدیم موجود در آن انعطاف از دست رفته را باز میگرداند.
جلوگیری از آلزایمر با مصرف گیلاس
مشخص شده است که ترکیب گیلاس در رژیم غذایی میتواند به فرد کمک کند تا با نشانههای بیماری آلزایمر مقابله کند. بسیاری از پزشکان گیلاسها را به افرادی که مبتلا به آلزایمر هستند توصیه کرده اند این به خاطر حضور مقادیر خوب آنتی اکسیدان است.
درد کمتر بعد از تمرین از خواص گیلاس
خوردن گیلاس ترش به طور روزانه میتواند به عضلات شما کمک کند پس از ورزش سریعتر بهبود یابند. آب گیلاس ترش نیز میتواند همین کار را پس از ماراتن یا سایر تمرینات شدید هوازی برای بدن شما انجام دهد. تحقیقات نشان میدهد که ترکیبات ضد التهابی و آنتی اکسیدانی موجود در گیلاس ممکن است به تسکین درد، آسیب و التهاب عضلانی ناشی از ورزش کمک کند. به نظر میرسد گیلاس ترش و آب آن موثرتر از انواع شیرین آن هستند، اگرچه هر دو ممکن است به ورزشکاران کمک کنند. آب گیلاس ترش و کنسانتره ترش آن باعث تسریع ریکاوری عضلات، کاهش درد عضلانی ناشی از فعالیتهای سنگین و ورزش میشود. علاوه بر این، برخی شواهد نشان میدهد که فرآوردههای تولید شده از گیلاس عملکرد ورزشی را افزایش میدهند.
مطالعه ای روی ۲۷ دونده استقامتی نشان داد کسانی که روزانه ۴۸۰ میلی گرم تارت گیلاس به مدت ۱۰ روز قبل از مسابقات نیمه ماراتن مصرف میکردند، به طور متوسط ۱۳ درصد در زمان مسابقه سریعتر بودند و همینطور درد عضلانی کمتری -نسبت به گروهی که دارونما مصرف کردند- داشتند. اگر چه بیشتر مطالعاتی که به بررسی ارتباط بین گیلاس و ورزش میپردازند، ورزشکاران آموزش دیده را مورد بررسی قرار میدهند، با این حال آب گیلاس ترش میتواند برای افراد غیر ورزشکار نیز مفید باشد.
مطالعهای بر روی ۲۰ زن اهل ورزش نشان داد که کسانی که ۶۰ میلی لیتر آب گیلاس ترش را دو بار در روز به مدت ۸ روز مینوشیدند، در مقایسه با گروه دارونما، پس از انجام تمرینات سرعتی مکرر، سریعتر بهبود یافتند و آسیب و درد عضلانی کمتری را تجربه کردند. اگرچه این یافتهها امیدوارکننده هستند، اما به محصولات غلظت یافته گیلاس، مانند آب آن و پودر آن مربوط میشود. مشخص نیست چه تعداد گیلاس تازه باید بخورید تا نتایج مشابهی داشته باشید.
مبارزه با استرس
غلظت بالای ترکیبات گیاهی موجود در گیلاس عامل بسیاری برای فواید سلامتی این میوه است. اگرچه مقدار و نوع آن می تواند متفاوت باشد، اما همه انواع آن مملو از آنتی اکسیدانها و ترکیبات ضد التهابی هستند. این محتوای آنتی اکسیدانی بالا به مبارزه با استرس اکسیداتیو که بر اثر از بین رفتن تعادل بین آنتیاکسیدانها و رادیکالهای آزاد در بدن ایجاد میشود، کمک میکند، وضعیتی که با چندین بیماری مزمن و پیری زودرس مرتبط است. در واقع، یک بررسی نشان داد که خوردن گیلاس به طور موثر در ۱۱ مطالعه از ۱۶ مطالعه، نشانگرهای استرس اکسیداتیو را کاهش چشمگیری داد.
خواص گیلاس برای تسکین میگرن
این میوه به دلیل اینکه حاوی آنتی سیانین و بیوفلاونوئید است، به درمان میگرن کمک میکند.
خواص گیلاس برای سرماخوردگی
آنتی اکسیدانها و ویتامین C موجود در گیلاس سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند و از ابتلا به سرماخوردگی، آنفلونزا، تب، سرفه و عفونتهای باکتریایی، ویروسی و قارچی جلوگیری میکند.
خواص گیلاس برای معده و دستگاه گوارش
فیبر موجود در گیلاس هضم غذا را بهبود میبخشد و معده درد را درمان کرده وبه سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
خواص گیلاس برای چشم
آنتی اکسیدانهای موجود در گیلاس باعث بهبود بینایی شده و چشمها را در برابر دژنراسیون ماکولا، التهاب و خشکی چشم و عفونتهای چشم محافظت میکند. آنتی اکسیدان موجود در گیلاس سبب محافظت از چشمها در برابر صدمات ناشی از رادیکالهای آزاد و پیری مانند ازدست دادن بینایی، تباهی لکهی زرد در چشم و خشکی چشم میشود. این آنتی اکسیدانها سبب تسکین خستگی و کاهش تورم چشم میشوند و فشار داخلی چشم را در وضعیت مناسب قرار میدهند.
گیلاس برای سلامت پوست
گیلاس علاوه بر ویتامین آ و ب دارای ویتامینهای ث و ایی نیز هست و دوز بالای مولتی ویتامین آن موجب میشود پوستی سالم و درخشان داشته باشید.
گیلاس برای درمان آکنه و جوش صورت
ویتامین A فراوانی در گیلاس و آب گیلاس وجود دارد که برای درمان آکنه و جوش صورت مفید است. این میوه دارای خواص ضد باکتری بوده و با حذف سموم از خون جوش صورت را درمان میکند.
ماسک ضد جوش با گیلاس
یک قاشق غذاخوری عسل طبیعی و نصف یک لیمو ترش را با دو قاشق غذاخوری گیلاس پخته و له شده ترکیب کنید و بر روی صورت بمالید، اجازه دهید ۲۰ دقیقه بماند و سپس صورت تان را بشویید. توجه کنید پیش از مصرف هرگونه ماسک بر روی صورت مقداری کمی از آن بر روی پوست دست به مدت ۲۰ دقیقه بمالید و اگر حساسیت نداشتید این ماسک را برای صورت استفاده کنید.
گیلاس برای پاک سازی پوست صورت
برای از بین بردن سلولهای مرده و پاک سازی پوست صورت از گیلاس استفاده کنید و اینگونه پوست خود صورت را صاف و نرم کنید.
فواید گیلاس برای گواتر
مصرف گیلاس گواتر مزمن را تا حد زیادی کنترل می کند.
گیلاس برای کمک به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
مصرف منظم گیلاس به دلیل وجود فیبر فراوان خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش می دهد.
گیلاس برای چشم
آنتی اکسیدان های موجود در گیلاس باعث بهبود بینایی شده و چشم ها را در برابر دژنراسیون ماکولا، التهاب و خشکی چشم و عفونت های چشم محافظت می کند.آنتی اکسیدان موجود در گیلاس سبب محافظت از چشم ها در برابر صدمات ناشی از رادیکال های آزاد و پیری مانند ازدست دادن بینایی، تباهی لکه ی زرد در چشم و خشکی چشم می شود. این آنتی اکسیدان ها سبب تسکین خستگی و کاهش تورم چشم می شوند و فشار داخلی چشم را در وضعیت مناسب قرار می دهند.
گیلاس برای جلوگیری از رشد تومور
برگ گیلاس در جلوگیری از رشد تومور موثر است زیرا حاوی فلاونوئید، تانن و ساپونین می باشد .
گیلاس برای تامین انرژی مورد نیاز بدن
گیلاس انرژی مورد نیاز بدن شما را فراهم می آورد زیرا سدیم موجود در آن انعطاف پذیری را افزایش می دهد.
حفظ تعادل pH بدن
مصرف گیلاس به حفظ تعادل pH بدن کمک می کند.
گیلاس برای جلوگیری از ریزش مو
استفاده از گیلاس تنها برای سیستم گوارشی و پوست مفید نیست بلکه برای موها نیز مفید است. ویتامین های موجود در گیلاس مواد مغذی لازم برای مو را تامین میکنند ویتامین A موجود در گیلاس مو و پوست سر را مرطوب نگه میدارد همچنین با ساختن رتینوئیک اسید به غدد ترشحی پوست سر کمک میکند.
تقویت و رشد مو با گیلاس
ویتامین B گیلاس گردش خون در پوست سر را بهبود میبخشد و موجب تسریع رشد موها میشود -20ویتامین C غدد ترشحی را تقویت میکند و از ایجاد موخوره جلوگیری میکند ،ویتامین E از آسیب و خشک شدن موها جلوگیری میکند.
گیلاس برای محافظت در برابر دیابت
مزه شیرین گیلاس های سیاه ممکن است شما را نگران کند که با انواع خاصی از دیابت تشخیص داده شده اند اما لازم نیست نگران باشید چون این میوه حاوی شاخص گلیسمیک پایین است که برای بیماران دیابتی مفید است
گیلاس برای جلوگیری از پوسیدگی دندان
پلاک دلیل اصلی پوسیدگی دندان و یا کرم خوردگی دندان است. مطالعات نشان داد که مصرف گیلاس سیاه به طور مرتب می تواند به جلوگیری از تجمع پلاک کمک کند.
پتاسیم بالا گیلاس
یک فنجان گیلاس حدود 9 درصد از ارزش روزانه توصیه شده پتاسیم را تامین می کند در حالی که میان وعده ای غنی از پتاسیم است بدن برای عملکرد چندین عضو بدن پتاسیم برای قلب، کلیه ها، مغز و بافت های ماهیچه ای بسیار حیاتی است.پتاسیم خطر سکته، فشار خون و گرفتگی ماهیچه را کاهش می دهد و قدرت ماهیچه ها را بهبود می بخشد.
گیلاس برای یبوست
مقادیر بالای فیبر موجود در میوه گیلاس حرکات روده را بهبود می بخشد و از یبوست پیشگیری می کند.
گیلاس برای جنین و زنان باردار
گیلاس ها در دوران بارداری مفید هستند چون پتاسیم را تامین می کنند، که برای کمک به حفظ مایعات و تراز شیمیایی به عنوان حجم خون مورد نیاز است.ویتامین C موجود در گیلاس ، سیستم ایمنی بدن زن حامله را تقویت می کند. آنتوسیانین موجود در گیلاس سبب تقویت سلامت مغز جنین و کاهش التهاب، تورم و درد مفصلی در دوران بارداری می شود. مصرف اندازه گیلاس سطح قند خون زنان باردار را کنترل کرده و از ابتلا به دیابت بارداری پیشگیری می کند. پتاسیم موجود در گیلاس سبب کاهش فشار خون بالا در زنان باردار شده و خطر ابتلا به پره اکلامپسی در دوران بارداری را کاهش می دهد. مصرف گیلاس در بارداری به دلیل وجود ملاتونین در آن به بهبود خواب زنان حامله کمک می کند. مصرف گیلاس در بارداری حرکات روده را بهبود می بخشد و از شایع ترین مشکلات دوران بارداری ، یبوست جلوگیری می کند.
فواید گیلاس برای مردان
ویتامین های A و C موجود در گیلاس با افزایش سطح تستوسترون و افزایش حجم اسپرم سبب افزایش میل جنسی و درمان ناباروری در مردان می شود .
گیلاس برای نوزادان و کودکان
کلسیم فراوان موجود در گیلاس رشد نوزادان و کودکان را بهبودمی بخشد و استخوان ها را تقویت می کند.ویتامین C، کاروتنوئید ها و فیبر موجود در گیلاس از سرطان در نوزادان و کودکان پیشگیری می کند.گیلاس به علت وجود ملاتونین سبب بهبود خواب نوزادان و کودکان می شود.
بهترین نوع گیلاس
خواص گیلاس ,بهترین گیلاس ها سفت و براق هستند. از خریدن گیلاس سوراخ و پاره شده خود داری کنید. گیلاس های سیاه بهترین گزینه اند، زیرا به خوبی رسیده و جا افتاده اند. سبز بودن شاخه گیلاس هم راه خوبی برای تشخیص کیفیت آن است؛ گیلاس هایی که شاخه ندارند تازگی و طراوت خود را از دست داده اند.
گیلاس را بیش از دو روز در دمای اتاق نگه داری نکنید زیرا خاصیت خود را از دست داده و خوردن آن مضر است. در صورت فریز کردن میتوانید تا یک هفته از آن استفاده کنید.
گیلاس را فقط قبل از خوردن بشویید؛ شستن و نگه داشتن آن باعث خراب شدن و از بین رفتن خاصیت میشود.
آلرژی به گیلاس
گیلاس حاوی مقدار زیادی فیبر است و استفاده مفرط از آن باعث ایجاد مشکلات گوارشی، درد شکم و نفخ میشود. این میوه با وجود اینکه حاوی مقدار بسیار زیادی ویتامین و مواد معدنی است ، نمیتواند جایگزین دیگر مواد مورد نیاز بدن شود.
افرادی که بدن حساسی دارند ممکن است آلرژی های خود را با مصرف بیش از حد گیلاس تشدید کنند.
احتیاط
خواص گیلاس ,فواید سلامتی گیلاس های سیاه را در حال حاضر می دانید اما هنوز برخی هشدارها در مورد گیلاس ها سیاه وجود دارد که باید بدانید.همانطور که در بالا ذکر شد، گیلاس ها نیز منبع عالی بتا – هستند که به خوبی به عنوان ویتامین A شناخته می شود. آیا می دانید ویتامین آ در بدن می تواند سمی باشد ؟ بنابراین مصرف آن به مقدار مناسب بسیار توصیه می شود.
انواع خوراکیها با گیلاس
خواص گیلاس ,در ابتدا خوب است بدانید هنگام خرید باید میوههایی را انتخاب کنید که دارای ساقههای سبز روشن و پر هستند. ‘گیلاسهایی با رنگ تیرهتر معمولا به معنای رسیده بودن و داشتن طعم بهتر است و طرفداران بیشتری دارد.
شما میتوانید گیلاس را به تنهایی میل کنید یا به روشهای مختلف آن را به رژیم غذایی خود و خانوادهتان اضافه کنید:
گرانولا: با ترکیب جو دوسر، شیر و گیلاس میتوانید گرانولای خوشطعمی برای اعضای خانوائده درست کنید.
اسموتی گیلاس: گیلاسهای یخزده را با موز، خامه و شیر مخلوط کنید و اسموتی گیلاس تهیه کنید.
گیلاس خشک: گیلاسهای خشک را میتوانید با انواع آجیل مخلوط کنید و به عنوان میان وعده خوشمزه نوش جان کنید.
کلوچه گیلاس: گیلاس را با یک مغز از آجیل میتوانید در کلوچههای خانگی بریزید و از طعم بهشتی آن لذت ببرید.
سالاد غلات: گیلاس خشک را با کینوا و گردو مخلوط کنید و یک سالاد رژیمی خوشمزه داشته باشید.
ماست میوهای: میتوانید به عنوان یک میان وعده سالم از ترکیب گیلاس بدون هسته و ماست ایسلندی یا یونانی لذت ببرید.
طبع گیلاس
خواص گیلاس ,طبع گیلاس سرد و تر است و برای افراد سرد مزاج مصرف زیاد آن توصیه نمیشود. از جمله خوراکیهای که بعنوان مصلح گیلاس در طب سنتی معرفی میشوند میتوان به عسل، زیره، زنیان، کندر، خرما، چای نبات و.. اشاره کرد. از طرفی، هرچه گیلاس شیرین و رسیدهتر باشد، سردی کمتری خواهد داشت و بیشتر به سمت تعادل مزاج پیش میرود.
موارد احتیاط در مصرف گیلاس
- افراد بزرگسال سالم که از بیماریهایی مانند ورم معده حاد یا دیابت رنج نمیبرند میتوانند روزانه تا سقف ۲۰۰ گرم از این میوه مصرف کنند.
- اگر فردی مبتلا به ورم معده هستید، اما دوست دارید چند گیلاس بخورد، نباید آن را همراه خوراکیهای ترش و شبه اسیدی مانند توت، انگور، هلو، سیب و مرکبات مصرف کنید.
- هستههای این میوه به طور طبیعی دارای مقادیر کمی سیانید هستند که حجم زیاد آن میتواند سمی باشد. از خوردن میوههایی با هستههای آسیبدیده یا له شده خودداری کنید.
- همچنین ترکیب گیلاس و حبوبات نیز مضر است و به سلامت عمومی فرد آسیب میزند. علاوه بر این، خوردن این میوه به عنوان دسر پس از سوپ با لوبیا یا فرنی یا عدسی بسیار نامطلوب است. ترکیب این غذاها احتمال بروز آسیب و مشکلات رودهای را افزایش خواهد داد.